Δημοτική Ενότητα Μενηίδος

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΕΝΗΙΔΟΣ

Τοπική Κοινότητα Ανύδρου
Το Άνυδρο γνωστό παλαιότερα ως Νιδήρ, σήμερα έχει πληθυσμό 534 κατοίκους (2001). Οι σημερινοί κάτοικοι του Άνυδρου είναι απόγονοι των προσφύγων, κατοίκων του Βαϊρίου (Μπαϋρ-κιοϊ) της Ανατολικής Θράκης. Οι οποίοι έκτισαν την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, όπου τοποθέτησαν λείψανα Αγίων, την εικόνα του Αγίου Νικολάου και άλλες εικόνες μεγάλης αξίας που με ευλάβεια έφεραν μαζί τους από τη χαμένη πατρίδα. Με προσωπική τους επίσης εργασία έκτισαν το διθέσιο Δημοτικό Σχολείο απέναντι από την εκκλησία. Έκτισαν ακόμη ένα μικρό ξωκλήσι έξω από το χωριό στη χάρη του Αγίου Χαραλάμπου.
Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με τη γεωργία κυρίως με την καλλιέργεια ροδάκινων και με την κτηνοτροφία. Υπήρχε μονοθέσιο Δημ.Σχολείο το οποίο δεν υπάρχει σήμερα και τα λιγοστά παιδιά πηγαίνουν στο Δημοτικό σχολείο της Πρ.Ηλία.

Τοπική Κοινότητα Καλής
Καλή παλαιότερα ονομαζόταν Καλλίνιτσα, αποτέλεσε την έδρα αλλά είναι και ο μεγαλύτερος οικισμός του πρώην Δήμου Μενηίδος. Έχει πληθυσμό 1684 κατοίκους (2001). Το χωριό υπήρχε στη θέση αυτή απ' τα χρόνια της τουρκοκρατίας και ονομαζόταν Γιαγιάκιοϊ που σημαίνει στα τουρκικά χωριό βροχερό, λασπερό. Στην περιοχή κατοικούσαν εντόπιοι Μακεδόνες καθώς και μερικές οικογένειες Βλάχων. Ο υπόλοιπος πληθυσμός ήταν Τούρκοι. Η ζωή στο χωριό άλλαξε τον Οκτώβριο του 1922. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών, έφτασαν στην Καλινίτσα λίγες προσφυγικές οικογένειες από το Μαρμαρά της Κωνσταντινούπολης και αρκετές οικογένειες από την Ανατολική Θράκη και συγκεκριμένα από το Αγγελοχώρι της Καλλίπολης. Το καλοκαίρι του 1923 έφυγαν και οι τελευταίοι Τούρκοι από το χωριό. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και λίγοι με την κτηνοτροφία. Στη θέση που βρίσκεται σήμερα η κεντρική πλατεία του χωριού υπάρχει η κεντρική εκκλησία Υψώσεως του Τίμιου Σταυρού και το Δημαρχείο. Επίσης υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου η οποία χτίστηκε γύρω στα 1780, κάηκε όμως από πυρκαγιά το 1952 και στην ίδια θέση χτίστηκε ο καινούριος ναός. Έξω απ' το χωριό σε ένα ύψωμα βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου.
Υπάρχει Δημοτικός Παιδικός Σταθμός, 2θέσιο Νηπιαγωγείο, 6θέσιο Δημοτικό Σχολείο, καθώς επίσης Γυμνάσιο και Γ.Λύκειο στο οποίο φοιτούν μαθητές και από τα γύρω χωριά.

Τοπική Κοινότητα Καλλίπολης
Η Καλλίπολη, γνωστή παλαιότερα ως Καράμιζα. Οι σημερινοί κάτοικοι (πληθυσμός 484 κάτοικοι (2001) της Καλλιπόλεως είναι όλοι Θρακιώτες. Προέρχονται από την Ανατολική Θράκη και συγκεκριμένα από την Καλλίπολη και τα περίχωρά της. Ήρθαν στο χωριό το 1922 μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών. Το χωριό ως τότε ήταν τουρκικό. Η παλιά ονομασία του χωριού, όσο το κατείχαν οι Τούρκοι, ήταν Καραμτζά. Οι πρόσφυγες έμειναν μαζί με τους Τούρκους περίπου για δύο χρόνια, μέχρι που έφυγαν όλοι οι Τούρκοι από το χωριό.
Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία. Στην Καλλίπολη υπάρχει μνημείο της «Σοφίας Βέμπω» η οποία είχε την καταγωγή της από την Καλλίπολη της Αν.Θράκης. Υπάρχει 1θέσιο Νηπιαγωγείο & 2θέσιο Δημοτικό Σχολείο. Η κεντρική εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Άγιο Δημήτριο.

Οικισμός Σανδαλίου
Στην Τοπ. Κοινότητα ανήκει και ο Οικισμός Σανδαλίου που παλαιότερα ονομαζόταν Σινδέλ, με πληθυσμό 212 κατοίκους (2001). Υπήρχε μονοθέσιο Δημ.Σχολείο το οποίο δεν υπάρχει σήμερα και τα λιγοστά παιδιά πηγαίνουν στο Δημοτικό σχολείο της Καλής. Η κεντρική εκκλησία είναι των Αποστόλων Πέτρου & Παύλου.

Τοπική Κοινότητα Κρανέας
Η Κρανέα ή Κρανιά, παλαιότερα ονομαζόταν Ντρένοβο,(υψόμ.320). Το 1924 μετά την Μικρασιατική καταστροφή έφτασαν στην περιοχή οι πρώτοι έλληνες κάτοικοι από την Σεβάστεια της Μικράς Ασίας. Μέχρι τότε στην περιοχή κατοικούσαν Τούρκοι αγάδες. Το 1947 λόγω του εμφυλίου πολέμου οι κάτοικοι αναγκάζονται να αφήσουν τα σπίτια τους και να μεταφερθούν στην Καλή. Επέστρεψαν στη Κρανέα το 1950 όπου έχτισαν από την αρχή τα σπίτια τους. Ο πληθυσμός της Κρανέας συνεχώς μειώνεται, αρκετοί κάτοικοι έχουν μεταναστεύσει στο εξωτερικό αλλά και σε κοντινά αστικά κέντρα. Οι μόνιμοι κάτοικοι στο χωριό σήμερα, δεν ξεπερνούν τους εκατόν πενήντα(έχει πληθυσμό 130 κατοίκους (2001).) Σχολείο δεν υπάρχει και τα λιγοστά παιδιά πηγαίνουν στο Δημοτικό σχολείο του Μανδάλου.
Ο πληθυσμός ασχολείται με τη γεωργία (σιτηρά, καπνός και ροδάκινο) καθώς και με την κτηνοτροφία (κυρίως αγελάδες και αιγοπρόβατα). Η κεντρική εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο.

Οικισμός Λιθαριάς
Στην Τοπική Κοινότητα ανήκει και ο Οικ.Λιθαριάς, που παλαιότερα ονομαζόταν Γενήκιοϊ,(υψόμ.230) με πληθυσμό 6 κατοίκους (2001). Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στους Αγίους Κων/νο & Ελένη.

Τοπική Κοινότητα Μανδάλου
Το τρίτο σε πληθυσμό Δημοτικό Διαμέρισμα του πρώην Δήμου Μενηίδος με πληθυσμό 1153 κατοίκους (2001), παλιότερα γνωστό ως Μανδάλοβο. Η ονομασία του χωριού Μάνδαλο, προέρχεται κατά μία άποψη από το ρήμα μανδαλώνω (=ασφαλίζω, δένω), γιατί το Μάνδαλο ήταν αρχικά παραθαλάσσιο και έπειτα παραλίμνιο χωριό. Μανδάλωμα ονομαζόταν το δέσιμο που γίνονταν στις βάρκες και στα άλλα σκάφη στις όχθες της λίμνης.Η ιστορία της περιοχής που σήμερα στεγάζεται το Μάνδαλο ξεκινάει από πάρα πολύ παλιά. Στην περιοχή αυτή ανακαλύφθηκαν ερείπια νεολιθικού οικισμού που κατοικήθηκε από το 4600 μέχρι το 4000 π.χ. Ο οικισμός επανακατοικήθηκε μετά το 3000 π.Χ. στην πρώιμη εποχή του.Από εκεί και πέρα δεν υπάρχει ιστορική μαρτυρία για την κατάσταση στην περιοχή έως τα χρόνια των Μακεδόνων Βασιλέων γύρω στο 400 π.Χ. όπου η περιοχή πιθανολογείται ότι ανήκε στο Μακεδονικό Βασίλειο. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας υπήρχαν δύο χωριουδάκια, το Μανδάλοβο και το Μαυρivεβο ή Μαύρο. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή ήρθαν στο χωριό πρόσφυγες που κατάγονταν από την κωμόπολη Άργος, νοτιοδυτικά του Πόντου. Οι κάτοικοι της ασχολούνται με τη γεωργία και λιγότερο με την κτηνοτροφία. Σήμερα υπάρχει 2θέσιο Νηπιαγωγείο & 6θέσιο Δημ.Σχολείο. Κατά την περίοδο του εμφυλίου πολέμου στις 25 Νοεμβρίου του 1944 το χωριό κάηκε. Η πρώτη γεωργική παραγωγή ήταν το σιτάρι και αργότερα ο καπνός. Την πενταετία 1980-85 άρχισε η συστηματική δεντροφύτευση ροδακινιών και άρχισε να εγκαταλείπεται ο παραδοσιακός καπνός και το σιτάρι. Η κεντρική εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο, ωστόσο υπάρχει ο Ι.Ν. του Αγίου Νικολάου και Αναλύψεως του Κυρίου.

Τοπική Κοινότητα Πρ.Ηλία
Το δεύτερο σε πληθυσμό Δημοτικό Διαμέρισμα του πρώην Δήμου Μενηίδος, έχει πληθυσμό 1290 κατοίκους (2001). Η νεότερη ιστορία του χωριού σφραγίστηκε από πολλά γεγονότα. Σημαντικές αλλαγές σημειώθηκαν με την είσοδο των προσφύγων το 1919 και το 1922 με τη Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών που ακολούθησε. Σε επίσημη απογραφή του 1928 ο Προφήτης Ηλίας είχε 681 κατοίκους, όταν η Σκύδρα είχε 833.
Το χωριό το κατοικούσαν Τούρκοι, κάποιες οικογένειες ντόπιων Μακεδόνων κατοίκων και λίγοι Βλάχοι. Το παλιό χωριό λεγόταν Ικαρίσα. Οι ντόπιοι κάτοικοι το έλεγαν Σφίτι Ηλία (Σφιτιλία) ενώ με τα χρόνια επικράτησε το όνομα Προφήτης Ηλίας. Πριν τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, είχαν αρχίσει να έρχονται στο χωριό πρόσφυγες, η μεγάλη είσοδος των προσφύγων στο χωριό ακολούθησε μετά τη μικρασιατική καταστροφή όπου στο χωριό έφθασαν πρόσφυγες από τις περιοχές της Σμύρνης, της Μαγνησίας, της Εφέσου, του Καραντάς, των Αδάνων, από τη Θράκη και τον Πόντο.
Ο ποταμός Αλμωπαίος (Μογλενίτσας) διασχίζει κατά μήκος όλο το χωριό και χωρίζει τον Προφήτη Ηλία από την Καλή. Το 1950 έγινε μια ξύλινη γέφυρα και το 1952 κατασκευάστηκε η γέφυρα που υπάρχει μέχρι και σήμερα και ενώνει τους δύο οικισμούς. Υπάρχει 6θέσιο Δημοτικό σχολείο. Σήμερα υπάρχει 2θέσιο Νηπιαγωγείο & 6θέσιο Δημοτικό Σχολείο. Η κεντρική εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Προφ.Ηλία ενώ υπάρχει και το εξωκκλήσι του Αγίου Αθανασίου ψηλά στο βουναλάκι πάνω από το χωριό.